Mamy XXI wiek, a przelewy nadal potrafią iść ponad 24 godziny. Dlaczego tak się dzieje?
System rozliczeniowy, którego banki używają do „przelewania” pieniędzy między sobą, ma już ponad 20 lat. I coraz bardziej odstaje od naszych czasów. Jest też niepotrzebnie skomplikowany. W tym artykule chcę przybliżyć Ci zasady działania tego systemu.
Z tego tekstu dowiesz się między innymi:
- jak działają sesje rozliczeniowe między bankami
- dlaczego przelew może iść do odbiorcy nawet jeden dzień
- dlaczego to takie ważne, by wiedzieć kiedy spodziewać się przelewu w drugim banku
- jak łatwo i szybko policzyć o której godzinie przyjdzie przelew
- jak przyśpieszyć cały proces (za opłatą lub za darmo)
Zarządzanie wymianą przelewów to nie lada wyzwanie. Rocznie w Polsce dokonuje się ponad 1,5 miliarda transakcji – 3,5 transakcji miesięcznie na każdego mieszkańca Polski.
Operatorem systemu rozliczeń przelewów między bankami jest Krajowa Izba Rozliczeniowa. System ten nosi przyjemną nazwę „Elixir” i działa już od ponad 20 lat. Elixir czuwa, aby wymiana informacji rozliczeniowych między bankami przebiegała sprawnie i bezbłędnie. Tylko, że… niekoniecznie szybko.
Jak działa Elixir?
System rozliczeniowy działa obecnie w taki sposób, że banki o ustalonych porach mają tak zwane sesje wychodzące i sesje przychodzące. Zazwyczaj trzy takie i trzy takie w ciągu dnia.
Wygląda to tak: z godziną sesji wychodzącej bank realizuje wszystkie dotychczas oczekujące zlecenia przelewów zewnętrznych. Na przykład BZ WBK pierwszą sesję wychodzącą ma o 8:15. Wtedy realizuje wszystkie przelewy z rana i te, które w poprzednim dniu roboczym nie załapały się już na ostatnią sesję wychodzącą.
Zlecenia (w formie „komunikatów rozliczeniowych”, nie faktycznych pieniędzy) idą do Krajowej Izby Rozliczeniowej i tam czekają na najbliższe sesje przychodzące w bankach odbiorców przelewów.
Przykładowo, jeżeli składasz we wspomnianym BZ WBK zlecenie przelewu o 7:30, a odbiorca ma konto w Citi, to pieniądze dotrą do niej lub do niego o 10:30 (bo wtedy jest pierwsza najbliższa sesja przychodząca w Citi).
Byłoby idealnie, gdyby wszystkie banki rozliczały przelewy wychodzące i przychodzące o podobnych godzinach:
Wtedy mielibyśmy gwarancję, że pieniądze wysłane przed 16:00 dojdą do odbiorcy jeszcze tego samego dnia późnym popołudniem. Niestety, tak nie jest. Panuje tu całkowity bałagan, bo każdy bank układa sobie godziny sesji rozliczeniowych tak jak chce.
W rzeczywistości wygląda to tak – tym razem na przykładzie mBanku i ING. Sesje wychodzące to mBank, sesje przychodzące to ING:
Pomieszanie z poplątaniem.
Przelewy z dwóch porannych sesji wychodzących z mBanku przyjdą do ING z pierwszą sesją przychodzącą o 11:00. Przelewy z ostatniej sesji w mBanku dojdą do ING z drugą sesją przychodzącą o 15:00. Po tej godzinie na jakiekolwiek przelewy z mBanku nie ma już co liczyć.
A najgorsze jest to, że każda kombinacja bank nadawcy – bank odbiorcy ma swój indywidualny terminarz! Przelew zlecony z mBanku o 14:00 do ING przyjdzie dopiero rankiem następnego dnia. Za to przelew z eurobanku zlecony o tej samej godzinie przyjdzie do ING jeszcze o 15:00 tego samego dnia!
Dlatego jeżeli zależy Ci na czasie i chcesz mieć pewność kiedy przyjdzie przelew, to za każdym razem musisz sprawdzać terminy sesji w obu bankach. To rozwiązanie delikatnie mówiąc niewygodne.
A gdyby tak pójść na skróty?
Specjalnie dla Czytelników Metafinansów przygotowałem prosty kalkulator, który jednoznacznie odpowiada na pytanie „kiedy dojdzie przelew?”
Wystarczy wybrać z listy bank nadawcy, bank odbiorcy i wpisać w komórce godzinę zlecenia przelewu – i gotowe! Kalkulator sam policzy, o której godzinie pieniądze powinny dojść. I czy będzie to ten sam dzień, czy kolejny dzień roboczy. Oczywiście z tym drobnym zastrzeżeniem, że sam Elixir nie złapie czkawki i nic z jakichś losowych względów się nie przesunie o na przykład kilkanaście minut.
Proste i całkiem przydane narzędzie!
By otrzymać ode mnie ten kalkulator, wystarczy że zapiszesz się na newsletter Metafinansów korzystając z formularza po prawej stronie lub z tego linku. To krótkie mailowe powiadomienia o nowych wpisach na blogu. Żadnego spamu – tylko same przydatne wiadomości i od czasu do czasu takie bonusy jak ten.
Jak tylko się zapiszesz i potwierdzisz swój adres e-mail, to dostaniesz ode mnie link do arkusza.
A jeżeli nie chcesz zapisywać się na żadne newslettery, to kalkulator możesz ściągnąć bezpośrednio korzystając z tego linku.
Przegapienie sesji rozliczeniowej to duże koszty!
Kwestia godzin sesji rozliczeniowych może być szczególnie ważna dla tych, którzy spłacają raty kredytów w bankach innych niż swój „główny”.
Załóżmy, że masz ROR w mBanku, a kartę kredytową w ING. W dniu spłaty o godzinie 14 zlecasz przelew z mBanku na rachunek karty, tak aby spłacić całość zadłużenia. Wysyłasz pieniądze w środku dnia roboczego, więc chyba powinny dojść do ING jeszcze tego samego dnia, prawda?
No właśnie nie.
Ostatnia sesja „wychodząca” z mBanku przypada na godzinę 13:25. Jeżeli nie wyrobisz się ze złożeniem zlecenia przed tą godziną, to zostanie ono przetworzone dopiero z rana następnego dnia roboczego!
Jakie mogą być konsekwencje w tym przypadku? ING nie odnotuje spłaty karty w terminie, więc system może naliczyć Ci odsetki na karcie. I to nie za jeden dzień opóźnienia. Zgodnie z tym, jak działają karty kredytowe, zadłużenie zostanie policzone wstecz za cały ostatni okres rozliczeniowy.
Jeżeli nasze przelewy nie dochodzą w terminie, to możemy też narazić się na kłopoty u operatorów kablówki, w spółdzielni mieszkaniowej czy u dostawców energii. Na jeden dzień opóźnienia pewnie jeszcze mogą przymknąć oko, ale w sumie to po co ryzykować?
Czy da się to jakoś przyśpieszyć?
A co jeśli ekstremalnie zależy Ci na czasie i pieniądze u odbiorcy muszą być już teraz? I czy musisz czekać do kolejnego dnia, jeżeli minęła już ostatnia sesja wychodząca w Twoim banku?
Niekoniecznie! Banki, a także niektórzy pośrednicy, oferują usługę tak zwanych przelewów natychmiastowych. Niestety, jest to najczęściej rozwiązanie płatne.
Oto kilka rozwiązań, na które możesz liczyć w awaryjnych sytuacjach.
BlueCash.pl
Można powiedzieć, że BlueCash był prekursorem „mody” na przelewy natychmiastowe, a trójmiejska spółka ma niewątpliwe bardzo przyczyniła się do popularyzacji tej formy płatności.
Procedura jest bardzo prosta: wpisujesz numer konto, kwotę przelewu i jego tytuł i gotowe. Pieniądze w kilkanaście-kilkadziesiąt sekund powinny być już na docelowym koncie.
BlueCash trochę „oszukuje” Elixir. Działa to na takiej zasadzie, że spółka posiada konta ze środkami w większości banków w Polsce (o ile dobrze pamiętam, BlueCash współpracuje z 25 bankami). W momencie, gdy otrzymuje od klienta zlecenie na przelew do danego banku, to po prostu wykonuje przelew wewnętrzny ze swojego konta na konto odbiorcy w tym samym banku. A jako, że przelewy wewnętrzne realizowane są błyskawicznie, odbiorca otrzymuje pieniądze niemal od razu. Tymczasem pieniądze pobrane z Twojego konta idą sobie spokojnie tradycyjnym Elixirem na konto BlueCash.
Rozwiązanie to ma jednak szereg wad, które mogą niektórych zniechęcić.
BlueCash to pośrednik. Dla mnie to żaden problem, ufam tej spółce i nigdy nie miałem problemów, ale całkowicie zrozumiałe, że niektórzy mogą po prostu nie chcieć by ich pieniądze przechodziły przez kolejną parę rąk. Z faktem, że przelew idzie przez pośrednika wiąże się jeszcze jedna drobna niedogodność: gdy odbiorca otrzyma przelew, to w podsumowaniu transakcji w polu „nadawca” nie będzie widział Twoich danych, tylko dane BlueCash. Bo przelew wyszedł faktycznie z konta BlueCash.
Druga wada wiąże się z tym, że to niestety rozwiązanie płatne: 5 zł za każde transferowane 5000 zł.
Jak słusznie zauważono w komentarzach, oprócz BlueCash.pl spółka Blue Media (operator BlueCash.pl) realizuje także natychmiastowe przelewy w ramach Systemu Płatności BlueCash.
Tu transakcje realizowane są bezpośrednio z bankowości elektronicznej, w oparciu o wymianę komunikatów między bankami a systemem. A sam system działa na mocy zgody Narodowego Banku Polskiego dla firmy Blue Media na działalność rozliczeniową i rozrachunkową.
Takim przelewem ekspresowym można wysyłać pieniądze już z 50 banków. W ten sposób realizowane są na przykład darmowe przelewy natychmiastowe w T-Mobile Usługi Bankowe, o których piszę poniżej.
Express Elixir i płatne przelewy natychmiastowe
Krajowa Izba Rozliczeniowa też próbuje iść z duchem czasu i od 2012 roku promuje system Express Elixir. W założeniu to rozwiązanie ma rozliczać przelewy 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu. Czyli taki BlueCash, tylko bez pośrednika. Wszystko odbywa się na linii bank nadawcy – KIR – bank odbiorcy. Zupełnie jak w tradycyjnym przelewie.
A jak jest w rzeczywistości? Niestety, nie idealnie. Express Elixir jako stosunkowo młode rozwiązanie cierpi na szereg dolegliwości „wieku dziecięcego”:
Nie wszystkie banki z nim współpracują. Aby wykonać przelew ekspresowy, to i bank nadawcy i bank odbiorcy muszą współpracować z Express Elixir. Na dzisiaj takich banków jest 11: Alior Bank, Bank BPS, BZ WBK, Citi Handlowy (tylko klienci korporacyjni!), Idea Bank, ING, mBank (tylko klienci korporacyjni!), Meritum, Millenium, neoBANK i T-Mobile (dawny Sync). Czyli przelewu ekspresowego z Aliora do eurobanku nie wykonamy. W drugą stronę też nie. Dla nas, jako klientów, to znaczące utrudnienie: musimy wiedzieć, do jakiego banku wysyłamy pieniądze i musimy być na bieżąco z tym, z jakimi bankami KIR ma akurat podpisaną umowę.
Co gorsza, samo założenie dostępności 24/7 nie jest spełnione. Niektóre banki faktycznie umożliwiają nadawanie i odbieranie przelewów natychmiastowych cały tydzień od rana do nocy. Ale niektóre się wyłamują. I tak mBank i Citi rozliczają transakcje tylko w dni robocze i w godzinach pracy. A w Millenium godziny rozliczeń rozkładają się różnie zależnie od dnia tygodnia. Express Elixir trochę uprościł, ale niestety zatrzymał się w pół drogi. Rozbudowane tabelki godzin rozliczeń nadal straszą (choć już mniej :) ).
No i ostatnia rzecz – prowizje za przelewy. Te banki ustalają same i jest tu spore zróżnicowanie. Alior Bank na przykład uzależnia wartość prowizji od kwoty przelewu (od 1 zł do 5 zł prowizji). A ING kasuje 5 zł niezależnie od kwoty.
Bezpłatne przelewy natychmiastowe
Jeżeli zależy Ci na bezpłatnych przelewach natychmiastowych, to takie w swojej ofercie nadal ma T-Mobile Usługi Bankowe. Takich darmowych przelewów możesz wysłać w miesiącu maksymalnie 10.
Poza tym konto jest darmowe, tak samo jak i karta do niego, wypłaty z bankomatów i internetowe przelewy zewnętrzne. Bez żadnych dodatkowych warunków. A to czyni to konto wyjątkową ofertą na rynku, ostatnio coraz trudniej o całkowicie i bezwarunkowo darmowy ROR.
Sam trzymam tam konto właśnie tylko z tego względu: mogę mieć na wszelki wypadek możliwość zlecenia bezpłatnych przelewów natychmiastowych – bez żadnych dodatkowych warunków.
Dla mnie jest to rozwiązanie o tyle wygodne, że swoje główne konto mam w Alior Banku. Zatem gdy mam potrzebę zlecenia przelewu natychmiastowego, to przelewam pieniądze ze swojego głównego konta na konto w T-Mobile. Faktycznym operatorem konta w T-Mobile jest właśnie Alior, więc taki przelew traktowany jest jako przelew wewnątrz banku i traktowany błyskawicznie. W momencie, gdy pieniądze są już w T-Mobile, mogę zlecić przelew natychmiastowy do dowolnego banku – a prowizja zostaje w mojej kieszeni.
Mam konto w T-Mobile dla przelewów natychmiastowych i to dla mnie bardzo dobre rozwiązanie.
—
Mój blog posiada fanpage. Znajdziesz tam powiadomienia o nowych artykułach, jak również inne porady i ciekawostki finansowe, które z jakichś względów nie trafiły na bloga.
Fot. Garda Cash Logistics, Malenkov in Exile.
Fajnie, że poruszasz ten temat, wciąż jest (niestety) na czasie! Tyle, że pisząc o BlueCash piszesz de facto o starym systemie sprzed lat. Teraz Blue Media wdraża od dawna w bankach usługę System płatności BlueCash, która nie działa na zasadzie dwóch przelewów wewnętrznych, pośrednika itp. To pełnoprawny system płatności działający w oparciu o zgodę NBP. Funkcjonuje podobnie, jeśli nie identycznie, jak EE, tyle, że ma znacznie większy zasięg. W biurze prasowym Blue Media na pewno udzielą Ci szczegółowych informacji ;-).
O! Dzięki, że to dopowiedziałeś. W wolnej chwili dorzucę dodatkowe informacje do tego artykułu.
Z tego co się orientuję, te darmowe przelewy w T-Usługi Bankowe też są realizowane przez BlueCash. Co nie zmienia faktu, że jest to naprawdę, naprawdę duży plus tego banku, bo nikt inny nie oferuje takich 10 ekspresów w miesiącu.
Bardzo ciekawy artykuł, dziękuję za jego opracowanie!
Hej, ciesze się, że artykuł Ci się przydał :).
I tak, w T-Mobile przelewy natychmiastowe są realizowane właśnie poprzez System Płatności BlueCash. Za każdym razem, gdy się wykonuje taki przelew trzeba akceptować odnoszące się do tego oświadczenie: http://1drv.ms/1sIKJpa
Ja akurat wiecznie mam problem z przelewami z dawnego Synca. Dlatego przeniosłem się do stacjonarnego Alior Banku i Konta Wyższej Jakości. Ten obsługuje zarówno przelewy natychmiastowe z BlueCash jak i z Express Elixir. Wszystko oczywiście za darmo.
Tylko tam, żeby wszystko było za darmo, trzeba spełnić ten nieszczęsny warunek comiesięcznych wpływów na co najmniej 2500 zł lub wydatków kartą co miesiąc na 700 zł.
Akurat przelew z innego banku na 2500 zł to żaden problem.
Poza problemami z przelewami natychmiastowymi, konto w T-Mobile jest świetne. Sam je używam jako moje 2-3 konto.
Tomasz Bobrowski jest czujny i mnie ubiegł :) Uzupełniając więc dodam, że BlueCash.pl był prekursorem usługi szybkich przelewów i mimo że był realizowany „chałupniczo” to otwierał oczy niedowiarkom i niejako mówił że „to nie jest nasze ostatnie słowo” :) Takim drugim słowem było uzyskanie przez Blue Media statusu izby rozliczeniowej – czyli podmiotu równorzędnego do KIRu. Dzięki temu firma uzyskała możliwość działania na szerszą skalę – tak postał wdrażany w bankach jako usługa System płatności BlueCash. Co do samych przelewów realizowanych przez KIR – to faktycznie jest to tylko wymiana informacji księgowych – żadna kasa tam nie lata. Na koniec banki są rozliczane tylko różnicami na saldach. Od strony technicznej KIR jest takim samym pośrednikiem jak Blue Media.
Jest jeszcze jeden sposób na darmowe przelewy :) Jeśli zarejestrowałeś się jako tester na bm.pl, to do końca roku przelewy są ZA DARMO :) Jeśli nie załapałeś się na bycie testerem, musisz odczekać do oficjalnej premiery nowej strony Blue Media. Strona ta będzie integrować takie usługi jak przelewy, doładowania telefonów oraz płatności za faktury. No i na pewno będą jakieś promocje na start :)
Super, dzięki za uzupełnienie artykułu :).
Przyznam że przestałem śledzić temat tego kiedy dojdzie przelew od czasu kiedy mam możliwość zrobienia przelewu w trybie natychmiastowym. 5 takich bezpłatnych przelewów w miesiącu zupełnie mi wystarcza a reszta może pójść tradycyjnym tempem.
raz zdarzyło mi się skorzystać z Express Elixira. W godzinach pracy banku, ale się dało :) zadziałał jak trzeba, prowizja w stosunku do kwoty niewielka bo 0,03% :)
z BlueCasha korzystam w Sync (jakoś nazwa T-Mobile usługi bankowe do mnie nie przemawia), ale odkąd spadł z ich listy Citi Handlowy to częstotliwość przelewów spadła.
Swoją drogą osoba świadoma finansowo nie potrzebuje przelewów natychmiastowych bo nie czeka na ostatni dzwonek z płatnościami ;)
Na co dzień być może i nie jest to rozwiązanie niezbędne, ale jest i szereg sytuacji, kiedy jednak warto mieć taki przelew natychmiastowy pod ręką. Jakieś nieprzewidziane wydatki, ktoś z rodziny może pilnie potrzebować pieniędzy lub gdy pracując jako freelancer sprawy poukładały się tak, że akurat jakaś płatność wychodzi „na styk”.
Wtedy ta wcześniej niedoceniana opcja ukryta gdzieś w menu banku wydaje się czymś, co ratuje życie ;)
nie jestem freelancerem, więc nie rozumiem ;) choć właśnie w takiej sytuacji nietypowej i podbramkowej korzystałem z Expressa :)
Czy jest jakieś zbiorcze źródło sprawdzania godzin sesji dla banków? Bo ja często na stronach poszczególnych banków nie mogę się dokopać do takiej informacji.
Tak, pełna tabelka jest na przykład tutaj: http://www.money.pl/banki/elixir/
Słuchajcie… znajoma wysłała mi w środę 18.08 ( po godz.15tej ) przelew z banku spółdzielczego. Ja mam pekao sa, dzisiaj jest 24.08, godz.11.15 i pieniędzy nadal nie ma na koncie. Rozumiem, że mógł wyjść 19.08, ale do tej pory powinien już chyba dotrzeć. Dodam, że w piątek dostałam telefon z banku spółdzielczego, że wszystko jest ok i przelew od nich wyszedł.
Kiedy pieniądze powinny do mnie dotrzeć?
z góry dziękuję za pomoc.
pozdrawiam
Cześć Iza,
Zwykły przelew nie powinien iść dłużej niż jeden dzień roboczy. Czy bankiem nadawcy przypadkiem był SK Bank? W zeszłym tygodniu ten bank spółdzielczy miał problemy z realizacją zleceń (jest to powiązane z tym, że w banku zaczął działać zarząd komisaryczny). Obecnie na stronie banku widnieje komunikat, że realizacja zleceń powinna wrócić do normy.
Jeżeli chodzi jednak o inny bank, to w pierwszej kolejności polecam pobrać potwierdzenie nadania przelewu z banku nadawcy.
Przy okazji warto porównać czy numer konta odbiorcy jest prawidłowy; z dwóch powodów:
– mogła zdarzyć się pomyłka
– istnieje złośliwe oprogramowanie, które podmienia numery kont przechowywane w systemowym „schowku”, tj. jeżeli wpisujesz numer konta do formularza poprzez kopiuj/wklej, to złośliwe oprogramowanie podmienia wklejany numer na numer podstawiony przez oszusta
Jeżeli wszystko się zgadza, to najlepiej z potwierdzeniem przelewu zgłosić się do banku odbiorcy.
Mam nadzieję, że to coś pomoże!
Konto w TMobile posiadam, własnie głównie dlatego ze mam te 10 przelewów. :) Teraz jeszcze ze wzglęu na 25 zł za płatność kartą:)
PS. A co zrobić jak mam już newsletter?
Dobre pytanie! :) Tu jest bezpośredni link do kalkulatora: http://metafinanse.pl/link/arkusz-przelewy/
W kalkulatorze znalazłem błąd jak podaje bank BPS -> BPH godzina 13:55 to pisze mi, że przelew jest o 11:45 AM tego samego dnia
Dzięki za zgłoszenie! Sprawdzę skąd ten błąd.
Poprawione! Jeszcze raz dziękuję za zwrócenie uwagi